انواع مختلفی از کاغذ وجود دارد که برای چاپ مناسب بوده و در صنعت چاپ مورد استفاده قرار میگیرند. اما باید در نظر داشت که انتخاب بهترین جنس کاغذ برای چاپ قطعا تاثیر مستقیمی بر کیفیت کار و نتیجه نهایی کار چاپ خواهد داشت. از این رو چاپگرها و هر کار مختلفی، بسته به نوع آن و نیاز خود ممکن است به یک نوع جنس کاغذ نیاز داشته باشد، که دانستن این امر که کدام نوع کاغذ برای کدام کار مناسبتر است، قطعا می‌تواند در نتیجه کار چاپ بسیار تاثیر گذار باشد.
به عنوان مثال در چاپ افست و دیجیتال، معمولا از کاغذهای گلاسه و کاغذ کتان استفاده می‌شود که جزء موارد پرکاربرد و مناسب نیز جهت این امر محسوب می‌شود. علاوه بر کاغذ گلاسه و کتان، کاغذهای متعدد دیگری نیز وجود دارند که در صنعت چاپ، با توجه به نوع کاربرد و نیاز در موارد مختلف استفاده میشوند.
یکی از نکات مهم در انتخاب بهترین جنس کاغذ برای چاپ، این است که کاغذها از انواع گوناگونی برخوردار بوده، و بر اساس ویژگی و کاربردهایی که دارند دسته بندی میشوند. از مهم‌ترین ویژگیهای آن ضخامت و گرماژهای متفاوت است که هر کدام از کارایی وکاربرد خود برخوردار میباشند.
مهم‌ترین خواص کاغذ که تاثیر مستقیم در کیفیت چاپ دارد، عبارتند از :
- گراماژ کاغذ
- ضخامت کاغذ
- حجم کاغذ
- صاف بودن سطح
- روشن
- براقیت و پشت پوشانی کاغذ
- قابلیت حفظ ابعاد آن در موقع چاپ
- مقاومت کششی کاغذ و رطوبت موجود در آن.
گرماژ کاغذ؛ فاکتوری اصلی برای کیفیت
یکی از فاکتورهای اصلی و تعیین کننده کیفیت و ضخامت کاغذ در انواع کاغذ برای چاپ گرماژ آن نیز می‌باشد. به عبارتی دیگر، گرماژ به معنی نسبت وزن کاغذ بر حسب گرم به مساحت یک متر مربع از سطح کاغذ است، پس وقتی گفته می‌شود گرماژ یک کاغذ ۷۰ گرم است، به این معنی است که یک متر مربع از کاغذ، ۷۰ گرم وزن دارد.
انواع کاغذ چاپ بر اساس گرماژ
همانطور قبلا ذکر شد، گرماژ میزان ضخامت و کیفیت کاغذ را در چاپ استیکر عمده، لیبل، کاتالوگ و… مشخص می‌کند. انواع کاغذ برای چاپ بر اساس گرماژ به شرح زیر می‌باشد.
- کاغذ تحریر ۷۰ گرمی: برای چاپ کتاب، استفاده در پرینتر، دفتر و…
- کاغذ تحریر ۸۰ گرمی: پرمصرف‌ترین کاغذ برای چاپ کتاب
- کاغذ تحریر ۹۰ گرمی: چاپ کتابهای رنگی استفاده می‌شود.
- کاغذ تحریر ۱۰۰ گرمی: از این کاغذ برای بروشور چند لتی و پمفلت بیشتر استفاده می‌شود.
- کاغذ گلاسه ۹۰ گرمی: مناسب برای بروشورهای با تعداد صفحات بالا.
- کاغذ گلاسه ۱۱۵ گرمی: مناسب برای بروشورهای با کیفیت بالا و ضخامت کم.
- کاغذ گلاسه ۱۳۵ گرمی: مناسب برای کاتالوگ‌ها و بروشورهای کتابچه‌ای است.
- کاغذ گلاسه ۱۵۰ گرمی: مناسب برای پوستر، فلایر، بروشور، ساخت پاکت و…
- مقوای گلاسه ۲۰۰ – ۲۵۰ – ۳۰۰ گرمی: مناسب برای جلد کتاب و فولدرها، کاتالوگ تبلیغاتی دولتی، بسته بندی و…
در ادامه به معرفی بهترین جنس کاغذ برای چاپ، و کاربرد آن برای انواع چاپ مختلف خواهیم پرداخت.
- کاغذ غیر اسیدی، کاربرد آن برای چاپ کتاب و نشریات
- کاغذ کتان، کاربرد آن برای چاپ پاکت، کارت ویزیت، چاپ سربرگ
- کاغذ روزنامه‌ای، کاربرد آن برای چاپ روزنامه‌ها و مطبوعات، صورت حساب‌هایی مانند قبض‌ها، و گاها برای چاپ متون گزارشی و عکس‌های چاپی
- کاغذ مکانیکی، کاربرد آن برای جعبه سازی، کارتن سازی، یا محصولات مقاوم به آب و رطوبت
- کاغذ کرافت، کاربرد آن برای ساخت و چاپ جعبه (لمینتی و مقوایی)، پاکت و به دلیلی مقاومت بالای آن برای چاپ کیف دستی
- کاغذ کارتریج، کاربرد آن برای چاپ تصاویر، متون و اسناد
- کاغذ مقوایی، کاربرد آن بسته بندی، ساخت اظهارنامه‌ها، کارت‌های تبریک، جلد کتاب، و حتی برخی از پروژه‌های هنری و دکوراتیو.
- کاغذ آنتیک، برای چاپ کتاب
- کاغذ آنتیک فشرده، کاربرد آن برای چاپ کارهای ترامه و یا چاپ رنگی با تمپلانت وسیع و یا نشان دادن جزئیات ریز در تصویر چاپ شده
- کاغذ انگلیسی با سطح نرم، کاربرد آن برای برای چاپ کارهای ترامه سیاه و سفید و رنگی، برای چاپ طرح‌هایی با جزئیات و ظرافت زیاد
- کاغذ گلاسه، کاربرد آن معمولا در انواع رسانه چاپی مانند چاپ کارت ویزیت، چاپ کاتالوگ، چاپ بروشور، چاپ ساک دستی، چاپ تقویم و …
- کاغذ پلاستیکی، کاربرد آن بسته بندی مقاوم به آب، کارتن‌های مقاوم به شرایط محیطی، و حتی تولید برچسب‌ها و تراکت‌های چاپی.
- کاغذ خود کپی یا کاربن لس، کاربرد آن برای چاپ و کپی اسناد متعدد در محیط‌های اداری، تجاری
- کاغذ کارتریج پوشش دار و کاغذ کرومو، کاربرد کاغذ کارتریج برایچاپ بعضی از مجلات رنگی و کتابهای عکس‌دار، و کاربرد کاغذ کرومو برای چاپ پوستر، نمونه گیری و چاپ کتاب و چاپ لیبل
- کاغذ تحریر، کاربرد آن برای انواع تراکت، کتاب، چاپ سربرگ
کاغذ چاپ عکس
انواع مختلفی از کاغذ برای چاپ عکس وجود دارد، اما بطور کلی معمولترین و پرکاربرد ترین کاغذهایی که در این صنعت از آن استفاده می‌شود، عبارتند از:
- کاغذ لاستر مات، که از این نوع کاغذ بیشتر برای چاپ عکس سیاه و سفید استفاده می‌شود.
- کاغذ لاستر براق، که از این نوع کاغذ معمولا در عکس‌های شاد و روشن استفاده می‌شود.
- کاغذ سیلک، که از آن معمولا برای چاپ عکس روی شاسی و چاپ عکس فوری استفاده می‌شود.
- کاغذ متالیک، از آن معمولا برای عکسهایی با کیفیت بسیار بالا و روشنایی مطلوب
